Ergo Pers Home
  
 

  
  
 




Lithografie Alexandre Hollan, Nieuwe druiven van Zeuxis

Nieuwe druiven van Zeuxis,
lithografie Alexandre Hollan
Alexandere Hollan


Men weet veel over het oog en weinig over het kijken. Men weet hoe de gezichtsindruk wordt gesynthetiseerd en overgebracht naar de hersenen; men begrijpt zelfs waarom, via een spel van complementariteiten en schakeringen, kleur tot iets aangenaams zoniet moois kan worden - maar hoe verklaart men dat onze blik door kleuren en vormen heen dringt om datgene te vatten waardoor het ding niet enkel dat is, maar ook en vooral dat het er is, voor onze ogen; waardoor in de uiterlijke verschijning het zijn-in-de-wereld zichtbaar wordt ? En toch is het dat wat af en toe gebeurt. In de plaats van de analyserende gedachte, die juist daardoor verloren gaat in almaar kleinere segmenten van de materiële werkelijkheid, komt dan de sympathische act waardoor de wereld herademt, en wij in haar.
Kunst op haar hoogst is deze transmutatie, waardoor een uiterst
eenvoudig, levengevend kijken mogelijk wordt. In een schilderkunst die vandaag de dag op een gevaarlijke manier van het zintuiglijke wezen is afgewend, behoort Hollan tot de weinige rechtvaardigen dank zij wie nog iets van het absolute door boomtakken priemt, of fonkelt in het water van een bron. Want kijken is voor hem peilen naar het punt binnenin datgene waarnaar hij kijkt, en vanwaar het wezen zelf van het ding of de aanwezigheid zich verheft, zich vereent met zijn uiterlijke vorm, en er uitstraling aan verleent: dan wordt zichtbaar wat baadt in
de zee die het licht voorafgaat, zoals in herinneringen uit de kinderjaren of op plekken die worden opgeroepen bij het lezen van grote gedichten, als van Wordsworth of Nerval bijvoorbeeld.
Daaruit ontstaan deze prachtige zwarte en grijze tinten waarmee
Hollan zijn grote boomgestalten oproept, waarin hij elke zomer weer dieper probeert door te dringen, als ging het om een gebed dat aan een of ander oneindig willekeurig ding genoeg heeft om het goddelijke te kennen en uit te drukken. En in zijn stillevens is er de rode schittering die veeleer trilling dan kleur is - en waar het oog nog aarzelt, hoor je die als grondklank, in de lijn van 'Als je wilt zien, luister dan' uit de mystieke traditie, dit is het onvervangbare voorland van elke ware schilderkunst. Hollan is op zijn manier een schilder van iconen. Hij zoekt hoe onze verhouding tot het transcendente - of immanente, zoals je wilt - in het beeld kan worden hernomen, ondanks de woorden die niet langer weten; hoe de getransfigureerde verschijning door de stilte
van vormen opnieuw, voor een dag, haar mediterende hand op onze schouder legt.


Yves Bonnefoy
vertaling Jan H. Mysjkin

 
 

E R G O    P E R S    U I T G A V E N


Yves Bonnefoy, De druiven van Zeuxis, met drie lithografieën van Alexandre Hollan. 64 pagina's, 22 cm x 27 cm. 60 exemplaren gedrukt op vélin d'Arches, € 144.



L I T E R A T U U R


Yves Bonnefoy, Sur un sculpteur et des peintres, Plon, 1989. Daarin ook de hierboven opgenomen tekst over Hollan.

Yves Bonnefoy, La Journée d'Alexandre Hollan, Le temps qu'il fait, 1995.

 
Y V E S   B O N N E F O YD E   D R U I V E N   V A N   Z E U X I S

 

 

 copyright © ergo pers 2003
site design by Zeuxis