In 2012 verscheen Giotto's hemel, met gedichten van Stefan Hertmans en etsen van Karel Dierickx
Karel Dierickx, Die unsichtbare Zeit, 1995.
Karel Dierickx werkt al decennialang gestaag en hardnekkig aan een coherent oeuvre. 'Karel Dierickx schildert « met niets dan tijd »', schrijft Roland Jooris over zijn werk. 'In zijn penseelvoering tracht hij het vergaan te bestendigen, probeert hij vat te krijgen op de vergankelijkheid, legt hij de sterfelijke schoonheid van het verwelken vast.
Het is alsof hij schildert met en tegen het verloop van de tijd, alsof hij duur en duurzaamheid met elkaar wil verzoenen, alsof hij het efemere tijdloos wil maken.
Zijn verlangen naar tijdloosheid schakelt toeval en kwetsbaarheid niet uit.
Schilderen is voor hem een nooit eindigend proces.'
Welke kunstvorm hij ook gebruikt, in zijn schilderijen, beelden, tekeningen en grafiek zit steeds een verhaal verborgen van een kwetsbaar verlangen naar tijdloosheid. Hij grijpt graag terug naar traditionele onderwerpen, het landschap, interieur of stilleven, en plaatst zich in de traditie van Morandi, Bonnard of Giacometti.
Het tekenen mondt ook uit in een rijk grafisch oeuvre waarin de etstechniek centraal staat. Hij maakte bibliofiele uitgaven met Roland Jooris, Paul De Wispelaere en Chris Yperman.
In 2002 verscheen reeds Vuurwerk zei ze, met gedichten van Stefan Hertmans, en in 2007 Negen slapeloze gedichten, met gedichten van Leonard Nolens en vijf etsen van Karel Dierickx.
Giotto's hemel is een zevende kunstenaarsboek. Voor de etsen in deze uitgave liet hij zich inspireren door sinopia tekeningen van Italiaanse schilders uit de vroege Renaissance, Piero della Francesca, Giotto, Buonamico Buffalmacco.
'Karel Dierickx schildert met "niets dan tijd". In zijn penseelvoering tracht hij het vergaan te bestendigen, probeert hij vat te krijgen op de vergankelijkheid, legt hij de sterfelijke schoonheid van het verwelken vast. Het is alsof hij schildert met en tegen het verloop van de tijd, alsof hij duur en eenzaamheid met elkaar wil verzoenen, alsof hij het efemere tijdloos wil maken. Zijn verlangen naar tijdloosheid schakelt toeval en kwetsbaarheid niet uit. Schilderen is voor hem een nooit eindigend proces. De verfhuid getuigt van een talmende en zichzelf corrigerende beslistheid. Elke toets, elke penseelstreek lijkt wel met de ingehouden adem van het weifelende moment aangebracht. Het is een pijnigend peilen naar de diepte in het vlak van de picturale verwondering.
De schilderijen van Karel Dierickx hebben een sterk tactiel karakter. Niet zelden heeft men de indruk dat een vlek of een toets met zijn vingers of zijn duim zijn neergezet. Men zou het als een vorm van boetserend schilderen kunnen beschouwen: de schilder die tijdens de verfaanbreng plots niet kan weerstaan aan de afdruk van een peinzende lichamelijkheid.
Karel Dierickx als de schilder van het licht dat zich verscholen houdt, als de schilder van het nu eens oplichtend dan weer tanend of verzonken wit. Karel Dierickx als de schilder van de verwijdering. Zijn verfstreken brengen die verwijdering dichterbij in de tastende en zoekende sporen van het penseel, in het giftig mengsel van belegen paarsen, verstorven okers en vertrappeld groen.
Op het papier voelt hij zich vrij. Hij schept er een zich vervagende herkenbaarheid achter de schijnbaar losgewerkte stippen, strepen, krassen en vegen, achter de dekkende partijen. Zijn hand nestelt zich als een vogel in zijn naar geborgenheid speurende lijnen of ze vliegt weg naar onbestemde plekken op het blad.
Met gouache, pastel of vet krijt krijgen zijn tekeningen een onmiskenbaar picturale geladenheid. Eigenlijk maakt hij geschilderde tekeningen. Zoals ook zijn sculpturen de schilder in hem verraden. Men voelt de toetsen van zijn tonalisme op de bronzen huid van zijn beelden.
Het zijn in klei geknede monddode gesloten aanwezigheiden.
Ze ademen een in de hand gestolde en bedwongen treurnis:
Een hoofd dat blind van kijken
zich naar binnen keert...
Een vogel gevangen in de gestrektheid
van zijn rijzige gedaante, in de
hunkering naar de hoogte van zijn
verlangen...'
Buonamico Buffalmacco, sinopia
tekening in Campo Santo, Pisa
In 2012 verscheent Giotto's hemel, met gedichten van Stefan Hertmans en etsen van Karel Dierickx.
Stefan Hertmans schreef zeven gedichten waarin zich een Toscaans landschap ontvouwt: Giotto, Piero della Francesca, Luca Signorelli, Il Perugino, Pinturicchio en Fra Angelico.
Karel Dierickx tekende een reeks etsen, waarbij hij zich liet inspireren door sinopia tekeningen van Italiaanse schilders uit de vroege renaissance, Piero della Francesca, Giotto, Buonamico Buffalmacco en Ambrogio Lorenzetti.
Giotto's hemel is een tweetalige uitgave en verschijnt in een beperkte oplage van 36 exemplaren. Bij elk exemplaar hoort een suite van drie door de kunstenaar genummerde en gesigneerde etsen, en een handschrift van de dichter.
Boekvoorstelling Giotto's hemel
Op 12 oktober wordt in het Poëziecentrum deze nieuwe uitgave van Ergo Pers voorgesteld.
Herman Balthazar leidt de avond in, daarna gaan beide kunstenaars en Rein Ergo in gesprek en leest Stefan Hertmans enkele gedichten.
Meer informatie op www.ergopers.be
Praktisch
Locatie: Poëziecentrum, Het Toreken, Vrijdagmarkt 36, BE-9000 Gent
Datum + uur: vrijdag 12 oktober 2012 om 20 u.
Toegang: gratis
Reservering wenselijk, via sieglinde.vanhaezebrouck@poeziecentrum.be of +32(0)9 225 22
Karel Dierickx, drie kleuretsen (vernis mou) voor Giotto's hemel, bij gedichten
van Stefan Hertmans. Ergo Pers 2011.
Karel Dierickx, ets bij Negen slapeloze
gedichten, Ergo Pers, 2007
Negen slapeloze gedichten | Neun schlaflose Gedichte, een tweetalige uitgave met gedichten van Leonard Nolens en etsen van Karel Dierickx verschijnt op 1 juni 2007 bij Ergo Pers te Gent en Antiquariaat de Slegte in Antwerpen. Leonard Nolens schreef negen nieuwe gedichten en Karel Dierickx creëerde in het atelier van Henrie Hemelsoet een reeks 'vernis mou' etsen.
Negen slapeloze gedichten | Neun schlaflose Gedichte, verschijnt in een oplage van zestig exemplaren, Arabisch genummerd van 1 tot 60. Bij elk boek hoort een suite met vijf door Karel Dierickx getekende en genummerde etsen en een door Leonard Nolens handgeschreven en gesigneerd gedicht. Elk boek werd ook in het colofon gesigneerd door de auteur en de kunstenaar.
De gedichten werden naar het Duits vertaald door Ard Posthuma, die eerder al werk van Cees Nooteboom, Gerrit Kouwenaar, Stefan Hertmans, Ivo Michiels en ook Geboortebewijs/Geburtsschein van Leonard Nolens naar het Duits vertaalde. De tekst werd gezet uit Stempel Trump Mediæval en gedrukt op Hahnemühle 230 grams door Rein Ergo die ook instond voor ontwerp en afwerking. De etsen werden gedrukt door Henrie Hemelsoet en Eric Levert. Negen slapeloze gedichten | Neun schlaflose Gedichte, 28 x 35 cm, 44 bladzijden.
Karel Dierickx. neue Bilder und Skulpturen, Zürich, Galerie Arteba
Vuurwerk zei ze, Gent, 2002 Der verlorene Blick. der Kopf in Skulptur, Zeichnung und Bild, Zürich, Galerie Lelong, 2001 Karel Dierickx in de verzameling Lohmann-Hofmann. Karel Dierickx dans la collection Lohmann-Hofmann. Werken op papier. Oeuvres sur papier. Münster, Hachmeister Galerie, 2001
Der unabwendbare Abschied, Münster, 1998
Malerei und Zeichnungen 1995/96, met tekst van Stefan Hertmans, Münster, Hachmeister Galerie, 1996
Signaturen, Gent, SMAK - Stedelijk Museum voor Actuele Kunst, 1988
Karel Dierickx, Antwerpen, ICC - Internationaal Cultureel Centrum, 1985
Biennale di Venezia Comunità Fiamminga del Belgio. Luc Deleu, Karel Dierickx, José Vermeersch, Jan Fabre, Jan Vanriet. Brussel, 1984
Karel Dierickx I Tekst Jan Hoet
Karel Dierickx, geboren in Gent 1940, ontwikkelde zich als schilder en tekenaar vanuit de abstractie naar een schilderkunst waarbij hij de waarneming van klassieke thema’s zoals landschap, stilleven of portret voortdurend in vraag stelt. Dierickx creëert een wereld die voor verschillende interpretaties vatbaar is, een wereld waarin de schilderkunst als een procesmatig gebeuren wordt ervaren. Hierdoor ontstaat een spanningsveld tussen de rusteloze, ongeduldige identiteit van de kunstenaar en zijn waarneming van de natuur der dingen. Het is alsof het leven- zowel tekstueel als structureel- in beweging blijft en groeit naar metamorfosen en tegenstellingen. De kunstenaar vermijdt elke nauwkeurigheid en onthult tezelfdertijd hoe hij de wereld bij het schilderen en tekenen beleeft.
Karel Dierickx I Tekst Roland Jooris
Karel Dierickx schildert « met niets dan tijd ». In zijn penseelvoering tracht hij het vergaan te bestendigen, probeert hij vat te krijgen op de vergankelijkheid, legt hij de sterfelijke schoonheid van het verwelken vast. Het is alsof hij schildert met en tegen het verloop van de tijd, alsof hij duur en duurzaamheid met elkaar wil verzoenen, alsof hij het efemere tijdloos wil maken. Zijn verlangen naar tijdloosheid schakelt toeval en kwetsbaarheid niet uit. Schilderen is voor hem een nooit eindigend proces. De verfhuid getuigt van een talmende en zichzelf corrigerende beslistheid. Elke toets, elke penseelstreek lijkt wel met de ingehouden adem van het weifelende moment aangebracht. Het is pijnigend peilen naar de diepte in het vlak van de picturale verwondering. De schilderijen van Karel Dierickx hebben een sterk tactiel karakter. Niet zelden heeft men de indruk dat een vlek of een toets met zijn vingers of zijn duim zijn neergezet. Men zou het als een vorm van boetserend schilderen kunnen beschouwen: de schilder die tijdens de verfaanbreng plots niet kan weerstaan aan de afdruk van een peinzende lichamelijkheid. Karel Dierickx als de schilder van het licht dat zich verscholen houdt, als de schilder van het nu eens oplichtend dan weer tanend of verzonken wit. Karel Dierickx als de schilder van de verwijdering. Zijn verfstreken brengen die verwijdering dichterbij in de tastende en zoekende sporen van het penseel, in het giftig mengsel van belegen paarsen, verstorven okers en vertrappeld groen. Op het papier voelt hij zich vrij. Hij schept er een zich vervagende herkenbaarheid achter de schijnbaar losgewerkte stippen, strepen, krassen en vegen, achter de dekkende partijen. Zijn hand nestelt zich als een vogel in zijn naar geborgenheid speurende lijnen of ze vliegt weg naar onbestemde plekken op het blad. Met gouache, pastel of vet krijt krijgen zijn tekeningen een onmiskenbaar picturale geladenheid. Eigenlijk maakt hij geschilderde tekeningen. Zoals ook zijn sculpturen in hem verraden. Men voelt de toetsen van zijn tonalisme op de bronzen huid van zijn beelden. Het zijn in klei geknede monddode gesloten aanwezigheden. Ze ademen een in de hand gestolde en bedwongen treurnis:
Een hoofd dat blind van kijken
zich naar binnen keert…
Een vogel gevangen in de gestrektheid
van zijn rijzige gedaante, in de hunkering naar de hoogte
van zijn verlangen…
Handballetten en reflectie | Tekst Stefan Hertmans
In de schilderkunstige actualiteit van de huidige Vlaamse generatie zal Dierickx omwille van zijn existentieel radicalisme altijd een afzijdige blijven, maar die afzijdigheid heeft met de jaren haar aristocratische overtuigingskracht alleen maar versterkt. Het is de afzijdigheid, de integriteit van iemand die zo integraal tot de grote traditie van het schilderen behoort, dat hij als het ware geen omgeving, geen school, geen trend meer nodig heeft. Hij heeft genoeg aan het werken van tijd en ruimte om hem heen. Dat is het ademen van een oeuvre dat aan zichzelf genoeg heeft in de iconografische ruimte van de eigen intimiteit, die tegelijk herkenbaar is als de menselijke leefruimte tout court. Het is de vrijheid van de oudere meester, die het stadium heeft bereikt waarover Paul Klee ooit heeft gezegd, dat men alleen maar de lijn uit wandelen moet nemen. Het is de vrijheid van de oude Matisse: de hand weet haar weg door de complexe wegen die de schilderkunst in al die eeuwen voor haar heeft geaccumuleerd, neergeslagen in het eigen bestaan. Vrijheid en strengheid, een kamer vol licht en reflectie, een werk dat zich uitspreidt naar het uitzicht in het raam. Veel meer kan een kunstenaar zich niet wensen. [Passage uit Hand Ballet— Roberto Polo Gallery]
Roger Raveelmuseum
Op 27 juni 2015 opende de tentoonsteling Karel Dierickx. Voorstelbare werkelijkheid
De hommage aan Karel Dierickx kreeg tijdens Main d'oeuvre al een eerste aanzet.
‘Dierickx als schilder, tekenaar en beeldhouwer’
LWL Museum für Kunst und Kultur
Domplatz 10, 48143 Münster (D)
www.lwl.org
Ferner Gruß – Stefan Hertmans über Karel Dierickx
Der belgische Autor Stefan Hertmans spricht über seinen langjährigen Freund, den Maler Karel Dierickx.
Er erklärt Dierickx’ Arbeitsweise und gibt damit Einblicke in Dierickx’ künstlerisches Schaffen.
Der Film entstand als digitales Begleitprogramm zur Ausstellung "Karel Dierickx" (13.3. - 7.6.2020) im LWL-Museum für Kunst und Kultur.
