«I just happened to paint words
like someone else paints flowers.»

Ed Ruscha, geboren in 1937 in Omaha, Nebraska, is een invloedrijke Amerikaanse kunstenaar die wordt beschouwd als een pionier van het kunstenaarsboek. Zijn unieke benadering van het boek als kunstvorm heeft een blijvende stempel gedrukt op de wereld van de hedendaagse kunst. Zijn innovatieve en invloedrijke kunstenaarsboeken vermengen elementen van conceptuele kunst, grafisch ontwerp en soms ook literatuur. Ruscha's boeken bevatten vaak een combinatie van zijn eigen foto's en spaarzame tekst, waardoor een unieke visuele ervaring voor de lezer ontstaat.
Ruscha's kunstenaarsboeken zijn vaak minimalistisch van aard, en worden gekenmerkt door heldere en eenvoudige ontwerpen en het gebruik van spaarzaam formeel taalgebruik. Hij combineert afbeeldingen en tekst op een manier die de betekenis en interpretatie van beide elementen uitdaagt. De typografie is altijd een wezenlijk onderdeel van het ontwerp.

Het lettertype dat Ruscha gebruikt voor de omslag van Crackers was Chamfer Gothic. Er is een digitaal gelijkend font, Chamfer Gothic Woodtype. De Chamfer Gothic Font was een ontwerp van Steve Jackaman en was gebaseerd op een oorspronkelijk Ludlow lettertype uit 1898.

De boeken van Ed Ruscha behandelen uiteenlopende onderwerpen, van zwembaden tot parkeerterreinen, van palmbomen tot woestijnlandschappen, en ze belichamen met zijn vaak karakteristieke humor een subtiele kritiek op de consumptiemaatschappij die Ruscha's werk kenmerkt. Ruscha werkte ook met verhalen in zijn kunstenaarsboeken. Zijn boek Crackers uit 1969 is een soort fotoroman gebaseerd op een kort verhaal van muzikant Mason Williams.

Crackers, 1969

Ed Ruscha's Crackers lijkt stills te tonen uit een amusante film gebaseerd op Mason Williams' essay How To Derive The Maximum Enjoyment from Eating Crackers in Bed, dat leest als een set instructies voor een man en zijn diner date. In Ruscha's versie volgen de acteurs Mason's script. Zonder woorden tonen de zwart-wit foto's een man die voorbereidingen treft in een goedkope hotelkamer voordat hij zijn afspraakje voor de avond ophaalt. De date moet erg goed zijn gegaan, want hij en de vrouw belanden in het hotel. De man weet de verwarde vrouw over te halen om in het hotelbed te gaan liggen, bedekt met sla, tomaten, komkommers en olijven, en giet een grote emmer sladressing over haar lichaam. De man ontdekt dat hij crackers is vergeten voor over zijn "salade" en laat de vrouw in bed liggen terwijl hij naar de winkel gaat en een doos koopt. De laatste scène toont de man die zichzelf heeft ingecheckt in een veel mooiere hotelkamer, alleen liggend in een veel mooier bed, glimlachend en zijn crackers etend. Wat er van de in olie en azijn gedrenkte vrouw is geworden blijft een open einde.
De personages op de foto's zijn Larry Bell (man), Léon Bing (vrouw), Rudi Gerneich (piccolo) en Tommy Smothers (chauffeur). De foto's zijn van Ed Ruscha, Joe Goode en Ken Price. Mason Williams was een muzikant en komisch schrijver voor de Smothers Brothers, en een jeugdvriend van Ruscha. Zijn tekst staat op de binnenkant van de achterflap. Crackers, opzettelijk gefotografeerd als een verzameling filmscènes, was de basis voor Ruscha's film Premium uit 1970.[3]

Artists' books of bookworks

Zijn meest iconische werk uit die periode is Twentysix Gasoline Stations (1963). Het is een bescheiden publicatie bestaande uit een reeks zwart-wit foto's van benzinestations langs de snelweg tussen Ed Ruscha's huis in Los Angeles en het huis waarin hij opgroeide in Oklahoma City.

Dit boek, en andere zoals Some Los Angeles Apartments (1965) en Every Building on the Sunset Strip (1966), worden geroemd om hun ongecompliceerde maar diepgaande verkenning van de Amerikaanse stedelijke landschappen en cultuur.

Twentysix Gasoline Stations, 1963
Various Small Fires, 1964
Some Los Angeles Apartments, 1965
Every Building on the Sunset Strip, 1966
Thirtyfour Parking Lots, 1967
Royal Road Test, 1967 (met Mason Williams en Patrick Blackwell)
Business Cards, 1968 (met Billy Al Bengston)
Nine Swimming Pools and a Broken Glass, 1968
Crackers, 1969 (met Mason Williams)
Real Estate Opportunities, 1970
Babycakes with Weights, 1970
A Few Palm Trees, 1971
Records, 1971
Dutch Details, 1971
Colored People, 1972
Hard Light, 1978 (met Lawrence Weiner) [4]

Ruscha's kunstenaarsboeken hebben een blijvende invloed gehad op de hedendaagse kunst en hebben generaties kunstenaars en boekmakers geïnspireerd. Zijn vermogen om de werelden van kunst en popular culture   samen te voegen in een format dat breed toegankelijk is en uitnodigt tot een reflectie over de betekenis van de populaire cultuur en de rol van het boek in de kunstwereld, heeft zijn reputatie als pionier op het gebied van kunstenaarsboeken gevestigd. De 16 kleine kunstenaarsboeken die Ruscha tussen 1962 en 1978 produceerde blijven definitieve klassiekers van het genre. Crackers was zijn negende kunstenaarsboek.

Ed Ruscha maakte slechts twee korte films, Premium (1971, 16 mm, 24 min.) en Miracle (1975, 16 mm, 28 min.). Premium, Ruscha's eerste film, met in de hoofdrollen kunstenaar Larry Bell en model Léon Bing, is een voorbeeld van Ruscha's deadpan humor en zijn onderzoek naar de codes van Hollywoodverhalen. Miracle, een verhaal over een merkwaardige dag uit het leven van een automonteur, heeft kunstenaar Jim Ganzer en actrice Michelle Phillips in de hoofdrollen [2].

Ed Ruscha, Premium, 1971

Premium is een filmische vertaling van Crackers uit 1969, een van de invloedrijkste conceptuele fotografieboeken die Ruscha in de jaren '60 en '70 maakte. Zowel het boek als de film zijn gebaseerd op het korte verhaal How to Derive the Maximum Enjoyment from Crackers geschreven door Mason Williams, een muzikant en komisch schrijver voor de Smothers Brothers, en een jeugdvriend van Ruscha. Met misschien wel een van de grootste optredens van salade in de kunstgeschiedenis, speelt Premium met collega-kunsticoon Larry Bell in L.A. tijdens een hilarisch en absurd avontuur laat op de avond. Ruscha's film is een verkenning van verhalen en de conventionele verhaalcodes van Hollywood, met zijn kenmerkende deadpan humor en scherpe vertaling van de hedendaagse Amerikaanse condition humaine.

Een kunstenaarsboek kan heel diverse vormen aannemen en net deze diversiteit transformeert het vervagende format van het boek tot een interessante kunstvorm.

Sinds het begin van de 20e eeuw heeft het boek kunstenaars een vorm gegeven om nieuwe uitdrukkingswijzen te verkennen. Kunstenaarsboeken omvatten een grote verscheidenheid aan benaderingen. Sommige zijn uitbundige producties in kleine oplages. Andere worden in massa geproduceerd met behulp van betaalbare processen. Sommige bestaan binnen traditionele modellen van drukken en binden, het klassieke livre d'artiste of livre de peintre, terwijl anderen het boek herdefiniëren door de ontwikkeling van ongebruikelijke vormen en het gebruik van nieuwe materialen.

Het ontstaan van een nieuw soort kunstenaarsboek in de jaren zestig markeerde een revolutionaire verschuiving in de kunstwereld. Deze periode werd gekenmerkt door radicale veranderingen in kunstpraktijken, en kunstenaars begonnen te experimenteren met nieuwe vormen en media. Het kunstenaarsboek werd een belangrijk uitdrukkingsmiddel voor deze experimenten.

Uit de Fluxus-beweging, die een verbinding was tussen beeldende kunst, muziek en theater, komen enkele nieuwe kunststromingen voort. Internationale ontwikkelingen als conceptuele kunst, fluxus, zero art, popart, concrete poëzie, en punk zorgen voor een neo-avant-gardeklimaat waarin het kunstenaarsboek en ander drukwerk aan belang winnen. In Europa waren naast Dieter Roth, een van de de pioniers van het kunstenaarsboek, Joseph Beuys, Nam June Paik, La Monte Young, Wolf Vostell, Stanley Brouwn en Dick Higgins enkele bekende namen uit de internationale kunstbeweging.
In de Verenigde Staten beginnen kunstenaars als Ed Ruscha en Sol LeWitt in dezelfde periode met het maken van kunstenaarsboeken. Ruscha's Twenty Six Gasoline Stations (1963) en LeWitt's Serial Project No. 1 (ABCD) (1966) zijn enkele van de vroege voorbeelden van dit genre.